По повод Денот на Хрватскиот Парламент, во Битола беa изведени претставите „Децата од Павловата улица“ од Ференц Молнар и „Љубов на прв поглед“ од Фадил Хаџиќ, двете во режија на Силвио Стилиновиќ, во изведба на Младинскиот сатиричен театар од Славонски Брод, Хрватска. Гостувањето беше во организација на МХД.Хрватски културен центар „Марко Марулиќ“, Битола. Ова гостување е во рамките на програмата низ целата година за одбележување на 30 години од постоењето на Хрватскиот културен центар. Присутните ги поздрави претседателот на истиот, Бранко Маретиќ кој истакна:
„Целата наша програма е создадена со цел оние кои ќе дојдат на нашите настани, да се запознаат малку повеќе со хрватското културно наследство, хрватскиот јазичен идентитет. Битолчани и оние од другите градови и општини, преку овие настани можат да се доближат до хрватската култура и начин на живот и да ги видат заедничките карактеристики и однесувања, но и разликите кои ја збогатуваат една култура. И двете се неопходни за развој на дијалогот и разбирање меѓу народите на двете земји, а пред се културна размена и збогатување“.
Настанот беше организиран во соработка со општина Битола и Центарот за култура.
„Посебно ми е задоволството што и оваа година нашите пријатели од Славонски Брод дојдоа во Битола, нашата соработка трае веќе долги години. Младинскиот сатиричен театар е еден од најнаградуваните во Хрватска и регионот, а самиот аплауз на крајот на овие две претстави во Битола, зборува за тоа колку публиката ги сака. Овој настан го организираме заедно со институциите и поединците кои се исто така наши пријатели. Се надевам дека ќе продолжиме со вакви средби, но и со нови, со реализација на нови проекти меѓу двете земји, особено културни активности“, додаде Маретиќ.
Присутните ги поздрави и Стјепан Домјанчиќ, воено аташе при Хрватската амбасада во Скопје. Сатиричниот младински театар, постои од 2006 година, добитници се на многубројни награди во Хрватска, но и на фестивали надвор од неа. Како што велат самите актери- за нас наградите се доказ дека сме на вистинскиот пат за она што го работиме. Сатиричниот театар со право може да каже дека со своите претстави, културното значење и просторот што го отвора за младите и љубителите на театарот е еден од столбовите на општествениот живот на градот Славонски Брод.„Би рекол дека нашето доаѓање овде, односно на актерите од Славонски Брод, Младинскиот сатиричен театар, веќе стана своевидна традиција овде во Битола.Се чувствуваме како дома и можам да кажам дека и продавачите веќе не препознаваат. Запознавме навистина голем број луѓе и како што кажав, Битола е навистина наш град и навистина го сакаме. Како што ја сакаме цела Македонија и оваа соработка трае веќе долги години“, истакнува режисерот Стилиновиќ и додава:„ Исклучително ни е драго што во Битола како културно друштво, како театар најдовме соработници, односно културниот центар „Марко Марулиќ“ кој ги обединува и зближува Хрватите во Битола, но и Македонците, односно луѓето, пријателите на културата. Исклучително ни е драго и чест што го имаме за пријател Бранко Маретиќ, кој навистина работи многу за да го поврзе хрватскиот народ и Македонците на овие простори, односно сите народи кои живеат во оваа мултикултурна средина“.За двете претстави ќе каже:
„ Се одлучивме како што е тоа случај со театрите низ Европа, да направиме театарска вечер и да изведеме две претстави. Во првата претстава играат млади луѓе на возраст од 13 години, како и искусни актери од 50 и повеќе години. Сите работат како тим и тоа е единствениот начин всушност да се направи ваква претстава, беше предизвик да се постави на сцена. Втората претстава е дело на босанско-херцеговачкиот и хрватски писател и драматург, сликар, режисер, вистинска ренесансна личност, човекот кој го основал денешниот театар Керемпух во Загреб, Фадил Хаџиќ. Сепак, она што е помалку познато и зошто го играме овој текст, е тоа што Хаџиќ одел во средно училиште во Славонски Брод, од каде што ние доаѓаме. Во еден разговор го прашав дали можеме да изведеме некои од неговите текстови, тој ми одговори дека може и тоа бесплатно, затоа што колку што добил од Славонски Брод, никогаш не ќе успее да врати на тоа место толку. Така што втората претстава е всушност еден вид омаж посветен на нашиот Хаџиќ.Се надевам дека оваа соработка ќе продолжи, особено што заедно со Маретиќ и ние кои сме и организатори на аматерскиот театарски фестивал, успеавме некако да ги поврземе овие две земји на тоа театарско ниво, па во Славонски Брод гостуваа македонски актери и аматери“.За време на престојот во Македонија, Стилиновиќ ни откри дека се работи веќе на соработка со театар од Битола, за гостување кај нив, која идеја се надева ќе се реализира. После изведбите на претставите публиката ги награди со стоечки овации и долготраен аплауз.
„Нам многу ни значи тоа. Посебно што во публика имавме луѓе од културната сцена на Македонија, кои добро знаат што е театар. Игравме на сцена дел од Битолскиот театар, една од најценетите театарски институции, можам да кажам и во Европа“.
Првата претстава е топла приказна за растењето, првите таги во животот, пријателството и поврзаноста, што носи детството, траумата од војната, ова е приказна која има силна антивоена порака и зборува за насилството кое станува составен дел на животот денес. Втората претстава „Љубов на прв поглед“ на легендарниот Фадил Хаџиќ е топла човечка приказна, духовита и полна со копнеж . За запознавањето на двајца постари луѓе кои се нашле преку оглас во весник. Низ неколку хумористични разговори полека се развива приказната за стареењето и осаменоста, но на режисерот и актерите им е оставено да создадат театарско доживување кое се движи од смеа до мелодрама.На хрватската вечер присуствуваа членови на Македонско-хрватското друштво, на дипломатскиот кор на Битола, членови на други здруженија од Македонија, од Охрид, Струга, Скопје, Хрвати кои живеат во Битола, градоначалникот на општина Новаци, Стевче Стевановски, претставници на Католичката црква во Битола, вљубеници во хрватската култура и други. Хрватскиот културен центар од Битола во изминатите 30 години соработува со сите релевантни институции од Македонија и Хрватска.
Фотографии: Ивона Кочов и Хрватски културен центар.